Taalcafés en cursussen digitale vaardigheden: een kwalitatief onderzoek naar ervaringen en opbrengsten

De Koninklijke Bibliotheek heeft onlangs samen met Probiblio (de ondersteunende organisatie voor Noord- en Zuid-Holland) kwalitatief onderzoek verricht naar het effect van taalcafés en cursussen digitale vaardigheden in bibliotheken. Sinds de nieuwe Bibliotheekwet van 2015 spelen bibliotheken een grote rol in het lokale aanbod in basisvaardigheden, met name taal- en computervaardigheden. Ook in Hoorn bieden we de deelnemers de mogelijkheid om te oefenen met taal en de computer. Iedere week komen leesclubs samen op het NL-Plein. Tijdens deze bijeenkomsten, die een variant zijn op een Taalcafé, lezen en spreken de deelnemers de Nederlandse taal en maken zij kennis met de Nederlandse cultuur. Ook is er veel belangstelling voor de cursussen digitale vaardigheden zoals Klik&Tik en Digisterker. Het succes van het NL-plein gaan we in het najaar uitbreiden naar onze vestigingen Risdam en Kersenboogerd. De eerste stappen zijn gezet.




Burgemeester Nieuwenburg op bezoek bij een van de leesclubs.
 
Maar hoe helpt deelname aan deze activiteiten mensen met een taalachterstand precies? Wat is het aanbod en wat zijn de effecten?

Achtergrond en opzet van het onderzoek

Om inzicht te krijgen in deze vragen is in opdracht van de Koninklijke Bibliotheek (KB) en ProBiblio door onderzoeksbureau Panteia kwalitatief onderzoek gedaan naar het aanbod van bibliotheken rond taalvaardigheden en digitale vaardigheden. In het onderzoek is specifiek ingezoomd op:

• Taalcafés
• Cursussen Klik & Tik

Via interviews en groepsgesprekken met coördinatoren, stakeholders, deelnemers en vrijwilligers is de variatie van het aanbod in beeld gebracht. Ook de ervaringen en opbrengsten van de verschillende initiatieven worden belicht

Uitkomsten

Taalcafés zijn cruciaal in het lokale taalaanbod voor het bieden van structurele en laagdrempelige (extra) oefenmogelijkheden voor Nederlandse spreekvaardigheid. Deelnemers: 

•  vergroten hun zelfvertrouwen en durf;
• verbeteren hun Nederlandse taalvaardigheden en gebruiken dit in de praktijk;
• ontmoeten ‘echte’ Nederlanders.

In Klik & Tik cursussen:
• krijgen deelnemers meer durf;
• leren zij basale computervaardigheden die zij ook daadwerkelijk (gaan) gebruiken.

De Hoornse situatie

Ook op lokaal niveau zijn we benieuwd wat de deelnemers van onze activiteiten vinden. Zo starten we de cursussen met een korte vragenlijst om het niveau van de deelnemers in te schatten. En als ze eenmaal klaar zijn met Klik&Tik, stromen de meesten door naar Digisterker (het programma om de digitale overheid te leren kennen). Onlangs hebben we een aantal deelnemers geïnterviewd. Een daarvan is mevrouw A. Zij heeft deelgenomen aan het project WorkReady dat Bibliotheek Hoorn voor Werksaam heeft uitgevoerd en de cursussen Klik&Tik en Digisterker afgerond: "De Digisterker cursus is duidelijk en overzichtelijk met het werkboek en de heldere instructies. In 4 lessen heb ik alles onder de knie. Ik merk duidelijk verschil, nu kan ik zelf al mijn overheidszaken regelen. Voorheen was ik afhankelijk van andere mensen en nu niet meer. Het is een soort bevrijding, dat je onafhankelijk bent. Ik raad iedereen eerst Klik en Tik aan, daardoor kan ik goed met de computer omgaan. Een pittige cursus, die in het begin moeizaam ging, maar zodra ik het begreep ging het me makkelijk af. Nu kan ik met een computer omgaan. In 2 lessen kon ik zelfstandig verder. Kwestie van doen en oefenen. Digisterker was moeilijker, het is rustig uitgelegd en daardoor is alles duidelijk. Je hebt alleen een computer en printer nodig. Ik kom nu alleen voor de gezelligheid naar de bibliotheek!"

Wil je meer lezen over het grotere, landelijke onderzoek? Dat kan via http://www.bibliotheekenbasisvaardigheden.nl/dam/bestanden/algemeen/je-hoeft-niet-bang-te-zijn-rapport.pdf